วิธีอ่านค่าสายตา
เวลาตรวจวัดสายตาหรือตัดแว่น ค่าที่ต้องรู้มี 3 อย่างหลักๆ ได้แก่
- Sphere (SPH) → ค่าสายตาสั้นหรือยาว
- Cylinder (CYL) → ค่าสายตาเอียง
- Axis → ทิศทางของสายตาเอียง
นอกจากนี้ ยังมีคำย่อสำคัญที่ต้องเข้าใจ ได้แก่
- OD (Oculus Dexter) → ตาขวา
- OS (Oculus Sinister) → ตาซ้าย
- บางครั้งอาจเห็น OU (Oculus Uterque) ซึ่งหมายถึง ทั้งสองตา
1. ค่าสายตาสั้น / ยาว (Sphere – SPH)
- ถ้าเป็น เลขติดลบ (-) แปลว่า สายตาสั้น
- ถ้าเป็น เลขบวก (+) แปลว่า สายตายาว
- หน่วยเป็น Diopter (D) เช่น -2.00D หรือ +1.50D
ตัวอย่าง:
- SPH -2.50 → สายตาสั้น 250
- SPH +1.75 → สายตายาว 175
2. ค่าสายตาเอียง (Cylinder – CYL)
- บอกว่า เอียงมากแค่ไหน
- ถ้าไม่มีตัวเลขตรงนี้ → หมายความว่าไม่มีสายตาเอียง
- ค่านี้อาจเป็น เลขลบ (-) หรือ เลขบวก (+) ขึ้นอยู่กับว่าอ่านจากระบบไหน
ตัวอย่าง:
- CYL -1.00 → เอียง 100
- CYL +0.75 → เอียง 75
3. แกนองศาสายตาเอียง (Axis)
- ค่านี้มีเฉพาะ คนที่มีสายตาเอียง
- บอกว่า สายตาเอียงอยู่ในทิศทางไหน (0° – 180°)
ตัวอย่าง:
- AXIS 90° → เอียงแนวตั้ง
- AXIS 180° → เอียงแนวนอน
- AXIS 45° → เอียงเฉียง
📌 วิธีอ่านค่าในใบตรวจสายตา
| ตา | Sphere (SPH) | Cylinder (CYL) | Axis |
|---|---|---|---|
| ขวา (OD) | -2.50 | -1.00 | 180° |
| ซ้าย (OS) | -1.75 | -0.50 | 90° |
ความหมายของตัวอย่างนี้:
- ตาขวา (OD) → สายตาสั้น 250 เอียง 100 องศาแนวนอน
- ตาซ้าย (OS) → สายตาสั้น 175 เอียง 50 องศาแนวตั้ง
📌 การแปลงค่าสายตาเอียงจาก +CYL เป็น -CYL หรือกลับกัน
การแปลงนี้ไม่ได้เปลี่ยนค่าสายตา แค่เป็นการอ่านจากมุมมองที่ต่างกัน
- หมอสายตาบางคนใช้ +CYL (Plus Cylinder)
- ร้านแว่นส่วนใหญ่ใช้ -CYL (Minus Cylinder)
- ค่าที่แปลงไปมาให้ค่าเดียวกัน ไม่มีผลต่อเลนส์หรือการมองเห็น
วิธีแปลง:
- นำ SPH บวกกับ CYL
- เปลี่ยนเครื่องหมายของ CYL
- หมุนแกน AXIS +90° (ถ้าเกิน 180° ให้ลบ 180)
ตัวอย่างการแปลง +CYL เป็น -CYL
| ตา | SPH (+CYL) | CYL (+CYL) | Axis |
|---|---|---|---|
| ขวา | +2.00 | +1.00 | 90° |
แปลงเป็น -CYL
- SPH ใหม่ = +2.00 + (+1.00) = +3.00
- CYL ใหม่ = -1.00
- Axis ใหม่ = 90° + 90° = 180°
| ตา | SPH (-CYL) | CYL (-CYL) | Axis |
|---|---|---|---|
| ขวา | +3.00 | -1.00 | 180° |
ค่าที่แปลงแล้วก็ยังเหมือนเดิม อยู่ที่ว่าอ่านจากมุมไหน
สรุปสั้นๆ
- OD (Oculus Dexter) = ตาขวา
- OS (Oculus Sinister) = ตาซ้าย
- SPH → บอกว่าสั้นหรือยาว (ลบ = สั้น, บวก = ยาว)
- CYL → บอกว่าเอียงมากแค่ไหน (ลบหรือบวกได้ ขึ้นอยู่กับวิธีอ่าน)
- AXIS → บอกว่าเอียงไปทางไหน (0° – 180°)
- ไม่มี CYL = ไม่มีสายตาเอียง
- การแปลง +CYL ↔ -CYL ไม่ได้เปลี่ยนค่าสายตา แค่มองจากมุมต่างกัน
หากสงสัยเรื่องค่าสายตาหรือการแปลงค่า สามารถสอบถามร้านแว่นเพื่อความมั่นใจก่อนตัดแว่น
