สายตาเอียง (Astigmatism): สาเหตุ อาการ และแนวทางแก้ไข

สายตาเอียง (Astigmatism) เป็นภาวะสายตาผิดปกติที่เกิดจากการโค้งของกระจกตาหรือเลนส์ตาไม่สมมาตร ส่งผลให้แสงตกกระทบจอประสาทตาในตำแหน่งที่ไม่ถูกต้อง ทำให้มองเห็นไม่คมชัดทั้งระยะใกล้และไกล ภาวะนี้สามารถเกิดร่วมกับสายตาสั้นหรือสายตายาวได้

---

1. สาเหตุของสายตาเอียง

1.1 ความผิดปกติของกระจกตาหรือเลนส์ตา

• ในดวงตาปกติ กระจกตาจะมีลักษณะโค้งสมมาตรคล้ายทรงกลม
• ในผู้ที่มีสายตาเอียง กระจกตาหรือเลนส์จะมีความโค้งผิดปกติคล้ายวงรี ทำให้แสงหักเหไม่สมดุล

1.2 พันธุกรรม

• สายตาเอียงอาจเกิดจากพันธุกรรมและสามารถถ่ายทอดภายในครอบครัว
• เด็กที่พ่อแม่มีสายตาเอียงมักมีโอกาสสูงที่จะมีภาวะนี้

1.3 การเปลี่ยนแปลงของกระจกตา

• โรคกระจกตาโป่ง (Keratoconus) ทำให้กระจกตาบางลงและเกิดความผิดปกติของการโค้ง
• การใส่คอนแทคเลนส์ที่ไม่เหมาะสมหรือขยี้ตาบ่อย ๆ อาจส่งผลให้กระจกตาเสียรูปได้

1.4 อุบัติเหตุหรือการผ่าตัดดวงตา

• การบาดเจ็บที่ดวงตาอาจทำให้กระจกตาเสียรูป
• ผู้ที่เคยผ่าตัดตา เช่น การทำเลสิก อาจมีความเสี่ยงของสายตาเอียงหากการหายของแผลไม่สม่ำเสมอ

---

2. อาการของสายตาเอียง

• มองเห็นภาพเบลอ ทั้งระยะใกล้และไกล
• ปวดศีรษะและปวดตา โดยเฉพาะเมื่อต้องใช้สายตานาน ๆ
• มองเห็นภาพซ้อน (Double Vision) ในบางกรณี
• ต้องเพ่งสายตาตลอดเวลา ทำให้รู้สึกเมื่อยล้า
• แสบตาหรือตาล้า เมื่อทำกิจกรรมที่ใช้สายตา เช่น อ่านหนังสือหรือขับรถ

---

3. วิธีการตรวจวินิจฉัยสายตาเอียง

3.1 การวัดความโค้งของกระจกตา (Keratometry)

• ใช้เครื่อง Keratometer ตรวจสอบค่าความโค้งของกระจกตา

3.2 การทดสอบด้วยรีแฟรกทีฟ (Refraction Test)

• ใช้เครื่องวัดสายตาอัตโนมัติ (Autorefractor) หรือการลองเลนส์เพื่อหาค่าสายตาที่เหมาะสม

3.3 การตรวจด้วย Topography

• เป็นการสแกนกระจกตาแบบละเอียด เพื่อตรวจสอบความโค้งและความผิดปกติของกระจกตา

---

4. แนวทางแก้ไขสายตาเอียง

4.1 แว่นสายตาสำหรับสายตาเอียง

• ใช้ เลนส์ทรงกระบอก (Cylindrical Lens) เพื่อปรับแกนแสงให้หักเหถูกต้อง
• มีเลนส์หลากหลายแบบ เช่น เลนส์บางพิเศษ, เลนส์มัลติโค้ทกันแสงสะท้อน

4.2 คอนแทคเลนส์สำหรับสายตาเอียง

• Soft Toric Contact Lens: เหมาะสำหรับผู้ที่มีค่าสายตาเอียงไม่สูงมาก
• Rigid Gas Permeable (RGP) Lens: ให้ความคมชัดสูงกว่าคอนแทคเลนส์นิ่ม
• Hybrid Contact Lens: มีขอบนิ่มช่วยให้สวมใส่สบาย และแกนกลางแข็งเพื่อเพิ่มความคมชัด

4.3 การแก้ไขสายตาด้วยวิธีทางการแพทย์

• LASIK (Laser-Assisted In Situ Keratomileusis)
  • ปรับความโค้งของกระจกตาด้วยเลเซอร์
  • เหมาะสำหรับผู้ที่มีสายตาเอียงไม่เกิน 4-5 Diopters
• PRK (Photorefractive Keratectomy)
  • เหมาะสำหรับผู้ที่มีกระจกตาบาง
  • ใช้เลเซอร์ขัดผิวกระจกตาโดยตรง
• ReLEx SMILE
  • เป็นเทคโนโลยีใหม่ที่ทำให้การรักษาแม่นยำและมีผลข้างเคียงน้อย
  • ลดโอกาสเกิดตาแห้งหลังการรักษา
• ICL (Implantable Collamer Lens)
  • ใช้การฝังเลนส์เสริมในดวงตา เหมาะกับผู้ที่ไม่สามารถทำเลสิกได้

---

5. ความเข้าใจผิดเกี่ยวกับสายตาเอียง

✅ สายตาเอียงเกิดจากการนอนตะแคงหรืออ่านหนังสือในที่มืด → ❌ ไม่จริง! สายตาเอียงเกิดจากโครงสร้างของกระจกตาหรือเลนส์ที่ผิดปกติ ไม่ได้เกิดจากพฤติกรรมการใช้สายตา

✅ สายตาเอียงสามารถหายเองได้ → ❌ ไม่จริง! หากไม่ได้รับการแก้ไข อาจทำให้เกิดอาการปวดศีรษะและล้าสายตาได้

✅ คนที่มีสายตาสั้นหรือยาวจะไม่มีสายตาเอียง → ❌ ไม่จริง! สายตาเอียงสามารถเกิดร่วมกับสายตาสั้นหรือสายตายาวได้

✅ การใส่แว่นทำให้สายตาเอียงแย่ลง → ❌ ไม่จริง! การใส่แว่นที่ถูกต้องช่วยให้การมองเห็นดีขึ้นและลดอาการปวดตา ไม่ได้ทำให้สายตาเอียงเพิ่มขึ้น

✅ เลสิกสามารถรักษาสายตาเอียงได้ทุกกรณี → ❌ ไม่จริง! บางกรณี เช่น กระจกตาบางมาก หรือสายตาเอียงสูงเกินไป อาจต้องใช้วิธีอื่นในการแก้ไข

---

สรุป

สายตาเอียงเป็นปัญหาที่พบได้ทั่วไปและสามารถแก้ไขได้หลายวิธี ทั้งการใช้แว่น คอนแทคเลนส์ และการรักษาด้วยเลเซอร์ ขึ้นอยู่กับระดับของสายตาเอียงและความต้องการของแต่ละบุคคล การตรวจวัดสายตาโดยผู้เชี่ยวชาญเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้ได้แนวทางการแก้ไขที่เหมาะสมที่สุดและช่วยให้การมองเห็นคมชัดขึ้น ลดอาการปวดศีรษะและเมื่อยล้าทางสายตาในระยะยาว